Publiczna Szkoła Podstawowa
im. Jana Pawła II
w Ludwikowie

Wykaz książek do wykorzystania podczas ćwiczeń w domu dla dzieci,
mających problemy z nauką czytania i pisania

1. B.Sawa „Jeżeli dziecko źle czyta i pisze”
2. M.Bogdanowicz „Trudne litery”
3. B.Zakrzewska „Reedukacja dzieci z trudnościami w czytaniu i pisaniu”
4. Janina Mickiewicz „Ćwiczenia ułatwiające naukę czytania i pisania  dla uczniów klas IV – VI”
5. Duszyńska-Łysak Katarzyna „Ćwiczenia ułatwiające pisownię wyrazów    z ch–h. Dla uczniów klas IV – VI”
6. Duszyńska-Łysak Katarzyna „Ćwiczenia ułatwiające pisownię wyrazów           z i – j. Dla uczniów klas IV – VI”
7. Duszyńska-Łysak Katarzyna „Ćwiczenia ułatwiające pisownię wyrazów           z ó – u. Dla uczniów klas IV – VI”
8. Duszyńska-Łysak Katarzyna „Ćwiczenia ułatwiające pisownię wyrazów           z rz – ż. Dla uczniów klas IV – VI”
9. Ortograffiti „Pomoc terapeutyczna dla dzieci „

Przykłady ćwiczeń:

Ciche czytanie ze zrozumieniem.

Różnicowanie wybranej grupy liter b- d, g- p, n- u, w zależności od potrzeb.

Koło domu, pod oknami,
stoi pan z balonami.
Głowami kiwają,
w okna zaglądają
Balony,
balony
balony.
Jeden nos ma jak trąba.
Drugi głowę jak bomba.
Ten ma kolor sałaty.
Tamten cały jak w łaty.
A ten mały, wesoły,
barwny jak papuga,
zadarł głowę do góry
i do mnie mruga.

Zadaniem uczniów jest wypisać z wiersza wyrazy do odpowiedniej rubryki:
t   d   g   p   n   u
a następnie narysować balony pana Baltazara.

Szukanie liter.

W podanych niżej zdaniach brakuje w każdym wyrazie jednej- takiej samej litery. Odgadnij je i dopisz poprawnie.

Ola obiera owoce.
.rysia. armi. ury.
.iotruś. isze. iórem.
.enek. nalazł. apałkę
.anda. idziała. arszawę.
.asia. upuje. alafiora.
.ola. e. ajko.
.azik. upił. otka.
.ujek. aży. arzywa.
.asia. awi. artka.
.iesia. osi. ojkta.

Czytanie i analizowanie wyrazów różniących się tylko jedną głoską, np.:

Tworzenie nowych wyrazów z pierwszych liter podanych wyrazów, np.:

noc, okno, sok- nos
rower, olcha, kura- rok
koc, okno, tama- kot
sos, ekran, ryba- ser
lody, echo, kopa- lek
sowa, osa, kora- sok
rama, aparat, kawa- rak
lek, okręt, taśma- lot
mak, agrest, płot, arbuz- mapa
klej, ul, rano, akacja- kura
rak, agrafka, most, abażur- rama
sen, okulary, woda, auto- sowa
nos, obraz, rosa, afisz- nora

Wydłużanie wyrazów przez dodanie głoski (y- i- e) na końcu wyrazu, np. (przy wybrzmiewaniu)
i dopisanie litery (czytanie), np.:

list- listy
słoik- słoiki
mlecz- mlecze
autobus- autobusy
tulipan- tulipany
piórnik- piórniki
goździk- goździki
zając- zające
parasol- parasole
krokodyl- krokodyle
stół- stoły
mazak- mazaki
świecznik- świeczniki
pług- pługi itp.

Tworzenie nowych wyrazów z liter:

kotlet- kot, kotek, tok, lok, lot, to, lek,
cebula- cel, Cela, bal, bale, bela, ul, Ula, cela, lub,
zegarek- rak, kra, zegar, gar, gaz, gra, Grek, era,
kwiatek- kwiat, kwit, kwitek, wikt, kat, teka, kwik, tak, kwa,
kapusta- pusta, kapa, pasta, ta, kap, kusa, kasa, pas, pustak, tak, kat, kasta, usta, kuta, upust,
parasolka- para, pas, pora, paka, rasa, rosa, ropa, rak, rok, sala, sok, kos, los, las, laska, krasa, kosa, klasa, por, polka, rolka, lok, lak karp, kopa, kapa, kora, kara itp.

Wierszyki zawierające wyrazy z dwuznakami.

1) można je czytać,
2) zakreślić w nich dwuznaki,
3) narysować tyle kresek, ile jest dwuznaków,
4) wziąć tyle klocków (patyczków), ile występuje dwuznaków,
5) wypisać wyrazy z dwuznakami itp.

Szukanie i wypisywanie wyrazów krótkich ukrytych w wyrazie dłuższym, np.:

W zdaniach poniżej są ukryte nazwy owadów. Znajdź je.

Szłam koło sadu (osa).
Trzeba zbierać mak- (ćma).
Zważ kartofle- (ważka).
Ukrój mu chałki- (mucha).
Weź ze sobą Kasię- (bąk).
Zjedz szybko marchew- (komar).

Przeczytaj, namyśl się i napisz zgodnie z prawdą.

Inka leci kominem. Jurek jest podkuty. Koń je zupę. Łyżwiarz ma korale.
Dym lata samolotem. Indyk ma łyżwy. Krowa znosi jajka. Kura daje mleko. Dzieci lecą do ciepłych krajów. Ptaki piszą wypracowanie. Krawiec szyje buty. Szewc robi ubrania.

Do podanych rzeczowników dobierz przymiotniki zaczynające się ta samą literą.

sok- słodki
sól- słona
sernik- smaczny
stół- składany
sędzia- sprawiedliwy
sklep- spożywczy
smok- straszny
samolot- sportowy
sen- spokojny

Uporządkuj wyrazy i napisz poprawnie zdania:

W naszej klasie
1. dużo klasie stolików jest W naszej.
2. tu Stoją nowe meble.
3. oknie pelargonie Na mamy
4. szafie W na i regałach są książki.
5. tablicą Nad znajduje się godło polski
6. akwarium stoi przyrody W kąciku

 Ćwiczenia na czytanie ze zrozumieniem

• Wypełnianie luk w tekście.
• Nadawanie tytułów akapitom przeczytanego tekstu.
• Rozwiązywanie rebusów.
• Tworzenie pytań do przeczytanego tekstu.
• Czytanie z przesłonką – w okienku najpierw widać pojedyncze wyrazy, by na koniec odkryć całą linijkę tekstu.

Ćwiczenia ortograficzne

• Praca ze słownikiem ortograficznym.
• Krzyżówki ortograficzne.
• Tworzenie wyrazów pokrewnych do wyrazów z trudnością ortograficzną, np. marzec – marcowy.
• Podanie zasad ortograficznych uzasadniających pisownię trudnego wyrazu.
• Założenie zeszytu pracy, w którym dziecko tworzy własny słownik ortograficzny – zapisuje wyraz, który sprawia mu trudność (np. pożyczka), literkę „ż” należy podkreślić na czerwono. Potem dziecko pisze uzasadnienie pisowni wyrazu, dopisuje wyrazy pokrewne, przysłowia, wyrażenia i związki frazeologiczne do danego wyrazu, jak i do słów z rodziny wyrazów. Może wykonać również rysunek, który pomoże mu zapamiętać trudny wyraz.

1) Dopisz do podanych wyrazów takie ich formy, by zachodziła wymiana „rz” na „r”.

morze - …
lekarz - …
tworzyć - …
powtórzyć - …

2) Podziel tekst na wyrazy, by miał on sens. Przepisz go. Przestrzegaj zasad ortograficznych i interpunkcyjnych.

Jużskończyłsięrokszkolnyporozdaniuświadectwwszyscyodetchnęlizulgąnareszciekażdyodpocznieuczniowieprzestanąsięuczyć(jakbywogólesię

uczyliprzezcałyrokszkolny)nauczycieleprzestanąchodzićdopracyapaniesprzątaczkibędąmogływreszcieposprzątaćiniktimwnajbliższymczasie

niezakłócispokoju

3) Usuń z tekstu wyrazy, które nie są potrzebne.

Janek poszedł nareszcie potrzeba spać. Marudził dość dobro długo, że nie jest mały śpiący. W końcu zmęczenie narzędzia wzięło górę szczyt. Dziecko samo poszło na basen do łazienki i umyło się zrobiło pod prysznicem.

4) Z podanych wyrazów ułóż jak najwięcej nowych słów, np. mandarynka – dary, draka, manna, kara, mara, rynna, dama.

lokomotywa - …
krasnoludki - …
urzeczywistnienie - …
różnokolorowy - …

5) Uzupełnij wyrazy cząstką „-erz” lub „-arz”.

mur… koryt… maryn…

żołni… kołni… zmi…ch

tw… licht… tal…

6) Utwórz wyrazy.

bud- ham- rys-
podar- -uje
ład- opiek- -ulec
-unek hod- kas-

7) Ułóż podane wyrazy w kolejności alfabetycznej i podkreśl „rz”.

rześki, narzeczona, zwierzę, spojrzenie, zarzut, burza, Rzym, egzemplarz, chrzan, wierzba, urząd, porządek, orzeczenie, kurz, tchórz, marynarz, jarzyna

8) Uzasadnij, że „ó” wymienia się na „o”, „a” lub „e”. Uzupełnij.

mój - … … - chłodno … - twoje wódz - … … - swoje
zespół - … trójka - … … - gniecie rój - … … - plecie
róg - … łóżko - … … - brzoza wzór - … samochód - …
twórca - … … - mrozy obwód - … … - czworo spokój - …

9) Uzupełnij zdania wyrazami w nawiasach, odpowiednio zmieniając ich formę. Podkreśl zakończenia „-ów”, „-ówka”, „-ówna”.

Asia nie lubi (lody) … .
Mama ma dużo różnych (kłopoty) … .
Wysokich (płoty) … nikt nie przeskoczy.
Nie lubię czyścić (buty) … .
Córka pani Maliszowej to (Malisz) … .
W mojej okolicy jest dużo (ogrody) … .
Hodowla (króliki) … stała się bardzo opłacalna.

10) Utwórz wyrazy pokrewne do podanych, by zachodziła wymiana „ż” na „g”, „dz”, „h”, „s”, „ź”, „z”.

drużyna - …
książka - …
można - …
odważny - …
potężny - …
mrożenie - …
gwiżdże - …
dróżka - …
każę - …

11) Znajdź w ciągu wyrazowym słowa z „ż”.

żółwróżkabażuróż

12) Uzupełnij zdania podanymi wyrazami: odniósł, szóstkę, obóz, mróz, podnóża, podróż, krótki, rój, mój.

Zimą dzień jest bardzo … .
Tęgi … szczypał w nos i uszy.
Karol planował długą … .
Żołnierz … w walce zwycięstwo.
… kolega napisał klasówkę na … .
Nasz … rozbiliśmy u … gór.
Pszczelarza zaatakował … pszczół.

13) Przeczytaj uważnie tekst, a następnie zasłoń kartką i uzupełnij luki w zdaniach.

Kasia i Asia przyrzekły mamie, że będą się grzecznie bawiły i nie pójdą nad rzekę. Zabrały ze sobą żółwia Grzegorza i poszły do parku bawić się wśród drzew.

Kasia i Asia … mamie, że będą się … bawiły i nie pójdą nad … . Zabrały ze sobą … Grzegorza i poszły do parku bawić się wśród … .

Pojutrze rozpoczną się zawody rowerzystów. Udział wezmą zawodnicy z różnych szkół i przedszkoli z całego miasta. Trenerzy wszystkich drużyn mają dużo pracy.

Pojutrze rozpoczną się zawody… . Udział wezmą zawodnicy z … szkół i … z całego miasta. … wszystkich drużyn mają … pracy.

POWODZENIA!

Tygodniowy plan pracy – przykład:

Ważne:

• systematyczna praca
• stworzenie dziecku optymalnych warunków pracy /wyeliminowanie czynników rozpraszających uwagę np. włączony telewizor, radio itp./
• pozytywna motywacja – chwalenie za drobne nawet postępy
• dziecko powinno pracować w swoim tempie
• kontrola /lub samokontrola – dziecko sprawdza, czy dobrze wykonało ćwiczenie pisemne/ poprawności i estetyki zapisu
• spokój i opanowanie osoby ćwiczącej z dzieckiem – ćwiczenie w domu nie może być przez dziecko postrzegane w kategorii kary.